พระพุทธรูปปางนี้เรียกว่า ปางทุกรกิริยา หรือที่ชาวบ้านเรียกกันว่า ปางทรมานกาย เหตุการณ์เกิดขึ้นในถ้ำที่เรียกในปัจจุบันนี้ว่า ดงคศิริ ถ้ำดงคศิริ อยู่ฝั่งตะวันออกของ ตำบลพุทธคยา ณ ถ้ำแห่งนี้เอง ที่พระมหาสัตว์ได้ทรงบำเพ็ญทุกรกิริยา โดยมีพราหมณ์ห้าคน คือ โกณฑัญญะ วัปปะ ภัททิยะ มหานามะ อัสสชิ คอยเฝ้าปรนนิบัติ 

พระมหาสัตว์ได้ทำทุกรกิริยาเป็นขั้นตอนตามลำดับดังนี้

1. ทรงกดพระทนต์ด้วยพระทนต์
2. ทรงผ่อนกลั้นอัสสาสะ ปัสสาสะ 
3. ทรงอดพระกระยาหาร โดยเสวยวันละเล็กละน้อย จนไม่เสวยอะไร เลย จนพระวรกายเหี่ยวแห้ง พระฉวีวรรณเศร้าหมอง ทรงทำถึงขั้นนี้ นับว่าถึงที่สุดแล้วก็ยังไม่บรรลุสัมมาสัมโพธิญาณที่ทรงมุ่งหวัง พอดี ทรงได้คิดขึ้นมา แล้วทรงค้นทางสายกลาง จึงทรงเลิกทุกรกิริยา