ตามความในพระไตรปิฏกและอรรถกถา พระพุทธเจ้าพรรษาสุดท้ายแล้ว  ก็เสด็จนิวัติไปยังพระนคร สาวัตถีอีกครั้ง เพื่อรอรับพระสารีบุตร อัครสาวกไปทูลลานิพพาน จากนั้นก็เสด็จไปยังพระนครราชคฤห์ อีก เพราะเกิดเหตุการณ์พระโมคคัลลนะนิพพานพอดี จากนั้นจึงเสด็จกลับมายังเมืองไพศาลอีกครั้ง

          การ “ปลงอายุสังขาร” ก็คือตัดสินพระทัยว่าจะปรินิพพานในอีก 3 เดือนข้างหน้า ขณะนั้นเกิดแผ่นดิน สะเทือนสะท้านหวั่นไหว พระอานนท์อยู่ในที่ไม่ไกล เห็นปรากฏการณ์นั้นแล้วตกใจ เข้าไปเฝ้าพระพุทธ- องค์ ทำนองทูลถามว่าเกิดอะไรขึ้น พระพุทธองค์ตรัสว่า “สายเสียแล้ว อานนท์ เราได้กระทำ “นิมิต- โอภาส” ทำนองบอกไปให้เธอตั้ง 16 ครั้ง คือ ที่เมืองราชคฤห์ 10 ครั้ง ที่เมืองไพศาลี 6 ครั้ง ครั้งที่ 16 ก็เพิ่งทำเมื่อตะกี้นี้เอง เธอก็มิได้รับรู้และเชิญเราอยู่ต่อ บัดนี้เราตถาคตรับคำเชิญของมารแล้ว”

          บัดนี้บริษัททั้งสี่มีคุณสมบัตินั้นครบถ้วน มารได้มาเชิญเราปรินิพพาน เราได้รับคำเชิญของมารแล้ว ต่อ จากนี้ไปอีก 3 เดือนข้างหน้า เราตถาคตจะปรินิพพาน