มองเห็นสภาพทั้งเขาทั้งเราจะรวดเร็ว ถ้าว่าเป็นอสุภะพรึบเดียวเป็นอสุภะหมดทั้งร่าง ทั้งเขา ทั้งเรา พิจารณาซ้ำแล้วซ้ำเล่าจนเป็นที่พอใจแล้ว จิตใจของเรามีความแน่นหนา มั่นคง การพิจารณาอสุภะอสุภังนี้จึงเป็นพื้นฐานควรแก่การที่จะถอดถอนกามกิเลสได้แล้ว ด้วยการพิจารณาร่างกายนี้ช่ำชอง แล้วให้กำหนดอสุภะอสุภังที่เราพิจารณาอย่างช่ำชอง คือให้แตกให้ดับ เร็วก็ได้ ช้าก็ได้ ให้ตั้งอยู่เป็นที่เป็นฐานไม่ทำลายก็ได้ เมื่อมันถึงขั้นนี้แล้วเรียกว่า เราทำได้ตามต้องการ ถ้าการพิจารณาอสุภะอสุภังยังไม่พอ ปัญญายังไม่พอที่จะปล่อยวางมันได้ กำหนดอสุภะอสุภังให้อยู่ที่ไหนมันก็อยู่ที่นั่น กำหนดนานเท่าไรมันก็อยู่ที่นั่นนาน นี่แสดงว่ายังไม่พอกับความต้องการ กามราคะนั่นแหละเป็นตัวสำคัญ เพราะตัวนี้มันพิลึกพิลั่น ทั้งหญิง ทั้งชาย สัตว์ บุคคลทั่วโลก ติดอันนี้กันทั้งนั้น
ให้พิจารณาถึงอสุภะอสุภัง เมื่อพอแล้วธรรมชาตินี้จะหมุนเข้าไปสู่จิตใจของเราเอง จะหมุนเข้ามาโดยที่เราไม่คาด พิจารณาอสุภะตัวนี้ให้ดี มันจะเคลื่อนย้ายไปไหนเวลานั้นจะไม่ทำลาย มันเป็นยังไง นี่ล่ะ พิจารณาปัญญาให้ถึงฐานแห่งกามกิเลส เวลามันพอแล้วมันจะบอกเองนะอสุภะตัวนี้ คือเราไม่ทำลาย ตั้งไว้อย่างนั้นแหละ เรื่องกามกิเลส เรื่องตัดสิน มันจะบอกเองในตัวเองจุดนี้เป็นจุดที่จะตัดสินกามราคะ ตัดสินได้โดยไม่ต้องไปถามผู้ใดแล้ว ถึงขั้นอสุภะอสุภัง มันก็อยู่กับที่ แล้วไม่เคลื่อนไหวไปมาที่ไหนก็แสดงว่ายังไม่พอ พิจารณาอีก พิจารณาแตกกระจัดกระจายทำลายไป ตั้งขึ้นมาอีก แล้วมาทดสอบดูอีก เอาจนกระทั่งมันอยู่นิ่ง มันไม่ไปไหนมาไหน แล้วทีนี้มันจะไปไหน ไปหาความตัดสินตนเองว่าใครเป็นคนหลงแน่ นั่น! อสุภะหลง หรือจิตใจเราหลง มันจะตัดสินขึ้นมาในที่นั่นเอง