พระยามารห้ามบรรพชา ว่าอีก ๗ วัน จะได้เสวยสมบัติบรมจักร แต่ไม่ทรงฟัง

ทรงปลุกนายฉันนะให้ผูกม้ากัณฐกะ เพื่อประทับเป็นพาหนะเสด็จออกบรรพชา

เสด็จไปเยี่ยมพระนางพิมพา ซึ่งกำลังหลับสนิท เป็นนิมิตอำลาผนวช

ตื่นบรรทมกลางดึกเห็นสาวสนมกรมใน นอนระเกะระกะ ระอาพระทัยใคร่ผนวช

ทรงเปลื้องสังวาลประทานนางกีสาโคตมี ซึ่งสดุดีพระคุณ ขณะเสด็จขึ้นสู่ปราสาท

ทรงสรงสนานน้ำในสระ ราชบุรุษไปทูลว่า พระนางพิมพาประสูติพระโอรสแล้ว

เสด็จประพาสสวน ทรงเห็นเทวทูต ๔ คือ คนแก่ คนเจ็บ คนตาย และบรรพชิต

พระบิดาทรงอภิเษกสมรส พระสิทธัตถะกับพระนางพิมพายโสธรา

ทรงประลองศิลปศาสตร์ยกศรอันหนักดีดสายศรเสียงสนั่นกระหึ่มเมือง

ทรงบรรลุปฐมฌานตั้งแต่ทรงพระเยาว์ ขณะประทับใต้ร่มหว้าในพิธีแรกนาขวัญ